شناسایی اقتصادی خانوارها براساس روش دو مرحله ای: کاربرد آزمون تقریب وسع

مقدمه: یکی از اقدامات مهم در زمینۀ هدفمند کردن یارانه ها، شناسایی خانوارهایی است که واجد دریافت یارانه و پرداخت های انتقالی هستند. در مقالۀ حاضر، روش شناسایی دو مرحله ای برای شناسایی خانوارهای ایرانی به کار گرفته شده است. روش: روش شناسایی دو مرحله ای، در مرحلۀ اول، شامل طبقه بندی خانوارها و در مرحلۀ دوم، شامل آزمون تقریب وسع برای طبقات و خانوارهای زیر خط فقر است. دورۀ زمانی مطالعه، سال ۱۳۸۶ است و خانوارهای شهری و روستایی را دربر می گیرد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که هم در جوامع شهری و هم در جوامع روستایی، خانوارهای طبقۀ اول، شایستۀ حمایت اند. بالا بودن درصد سرپرستی خانوار توسط زنان، پایین بودن درصد اشتغال و بالا بودن میزان بی سوادی سرپرست خانوارها، کوچک بودن بُعد خانوار به همراه بار تکفل زیاد، کوچک و محقر بودن محل سکونت و نیز کیفیت نامناسب و دوام کم مصالح آن، از ویژگی های بارز خانوارهای شناسایی شده است. نتایج: با اجرای این روش، خطای ناشی از حذف فقرا بسیار ناچیز و کم تر از ۳ درصد است. بنابراین پیشنهاد می شود که سیاست‏گذار بر مبنای روش این مطالعه، به پایش مجدد خانوارها با استفاده از داده های به هنگام و سامانه های اطلاعاتی و مکمل بودجۀ خانوار اقدام نماید.